مهاجرت بکنیم یا نه؟!

قبل از اینکه این متن رو بخونید، هرگونه مسئولیتی رو از خودم سلب کنم! به خداوندی خدا، برای من یک خونه ۶۵۰ اسکوئر فیتی و همون میزی که توی شرکت پشتش میشینم کافیه! نصف جمعیت نزدیک به صد میلیونی ایران هم بیاد اینجا، جای من تنگ نمیشه (فقط بگم، توی مترو باید بشینم ها!) اما این صحبت من رو حمل بر این نکنید که: فلان فلان شده خودش نشسته بهترین جای دنیا، به ما که رسید میگه مهاجرت نکن! نه عزیزم، شما هم بلند شو بیا فقط قبلش سر جدت تحقیق کن، می خوای مهاجرت کنی مرد باش از بغل مهاجرت کن!
خیلی ها از من می پرسن ما مهاجرت کنیم خوبه؟ این سوالی نیست که از کس دیگه ای بپرسید! جواب این سوال رو فقط و فقط خودتون باید بدید. یکی هست که از ایران اومده بیرون و پول تپلی هم همراهش بوده و اومده اینجا، رفته یک هاوس کنار جنگل خریده (اونم نقد نقد) دو تا هم تاون هاس خریده داده اجاره، یک مرسدس هم خریده انداخته زیر پاش و کلا در حال گردش و خوشگذرونیه. از اون بپرسی آقا من مهاجرت کنم، میگه حتما بکن، نمی دونی چه بهشتیه کانادا!
یکی دیگه هست که توی ایران، با پارتی بازی یا با خوش شانسی توی یک شرکت دولتی یا خصوصی کار می کرده، کار که چه عرض کنم، صبحونه میخورده، سایت های خبری می خونده، قیمت ارز و سکه و ماشین در میاورده، سر میزده به همکاراش، بعد نهار می خورده، بعد نهار هم یکم از همون کارهای صبحش می کرده و این لابلا هم اگر کاری بهش رجوع میشده با کلی ناز و ادا یک جوری قضیه رو ماستمالی می کرده و بهش هم همه می گفتن آقای مهندس و خانم مهندس، هی بهش هم القا می کردن که تو خیلی زرنگی و خیلی باهوشی و این مزخرفات که به گوش همه ما ایرانی ها خوندن. در مورد پزشکان هم بهتره حرفی نزنم، بشدت سر جریان مادرم با نگاه مهران مدیری توی سریال در حاشیه موافق هستم. بعد این طرف بلند میشه میاد کانادا، خب دیگه اینجا از اون خبرها نیست، کم کم بادش می خوابه و می فهمه زمین اینجا سفته و جیش کردن روش خیلی عواقب خوبی نداره! از این آدم بپرسی مهاجرت چطوره، میگه خیلی افتضاحه، مزخرفه، بدرد نمی خوره و …
یک عده هم هستند که واقعا آدم حسابین توی ایران، ولی میان اینجا و به یک سری موانع بزرگ برخورد می کنن، مثلا مهندس مکانیک هستش و میاد اینجا می بینه اگر بخواد در زمینه کاری خودش دنبال کار بگرده باید بره امتحان بده و شاید مجبور بشه بره درس بخونه و خب، بدلیل اینکه سن و سالی ازش گذشته و از درس خوندن و مطالعات آکادمیک دور شده، خیلی حال و حوصله اش رو نداره که بره دوباره درس بخونه، این افراد هم طبیعیه که از شرایط مهاجرتشون ناراحت باشن و ازشون بپرسید، میگن نه بابا صد رحمت به ایران خودمون!
در نهایت…هرکسی خودش باید شرایط خودش رو در نظر بگیره و بعد ببینه می صرفه اقدام کنه یا نه. حتی در این مورد وکلا هم نمی تونن به شما کمک کنن، اونهاییشون که خیلی خیلی با وجدان هستند، شما رو در مسیر مهاجرت همراهی می کنن، اما مهاجرت و گرفتن ویزای کانادا (یا هر جای دیگه) تازه اول کار و اول راهه. معضل همه افراد بشر بعد از اینکه خودشون رو توی یک محیطی برقرار دیدن، پیدا کردن کاره. در این مورد هم هیچ کس نمی تونه بجای فرد دیگه ای تصمیم گیری کنه یا حتی راهنماییش کنه. علی، ۶ سال مدیر من بود یا یوسف و مهدیار هرکدوم چند سال مدیر من بودن و با هم از نزدیک کار می کردیم ولی صرفا می تونستن راهنمایی های جنرال به من بکنن. اینکه کجا دنبال کار بگردم و دنبال چه کاری بگردم رو نمی تونستن کمکی بکنن، افرادی که با هم انقدر توی کار نزدیک بودیم و شاید بیشترین زمان رو در زندگی کاری و دوستی با هم گذروندیم. بعد چطور انتظار دارید که من یا هر مهاجر دیگه ای، صرفا با شنیدن رشته تحصیلی شما بتونیم بگیم مهاجرت برای شما خوبه یا بد! از این خوشمزه تر، یک روز یک بنده خدایی توی فیس بوک برام پیغام گذاشته بود:

Man ghasde panahandegi daram vase Canada. Moshkelam adame ghabele etemade ke betune mano hamrahe hamsaram be khake ounja beresoone. Komaki az Shoma ya doostaye digatun bar miad?! MerC

فکر می کنم من رو با قاچاقچی های انسان اشتباه گرفته بود این بنده خدا!
زبان خوندن برای مهاجرت، از نون شب واجب تره. اگر حوصله زبان خوندن برای امتحان آیلتس یا تف رو ندارید، بیخیال مهاجرت بشید بطور کامل. چون اگر حتی شرط زبان رو از سر راهتون بردارن، اینجا که برسید اول دردسره براتون. سر خودتون رو هم با این حرفها گول نمالید که: میریم اونجا توی محیط یاد میگیریم، اونجا مجبور میشیم یاد بگیریم، این همه رفتن زبانشون از من بدتر بوده و … وقتی توی مملکت خودت که هم کار داری هم درآمد هم دغدغه خیلی چیزها رو نداری، حوصله نمی کنی زبان بخونی، توقع داری اومدی اینجا، با هزار استرس ناشی از محیط ناآشنای زندگی، با چرتکه هایی که هر روز می اندازی: بلیط مترو شد ۲٫۸ دلار، میشه ۷۵۰۰ تومن، اوه شت! گوشت گوساله کیلویی ۱۸ دلار یعنی ۵۰ هزار تومن، چقدر گرونیه اینجا، با وجود این چیزها زبان انگلیسی و فرانسه ات رو قوی کنی؟!
پول کافی داشتن (هرقدر بیشتر، بهتر) برای مهاجرت بسیار مهمه. یعنی چقدر باید بیاریم؟! هر قدر بیشتر بهتر! نمی خوام کسی رو بابت مسائل مالی مایوس کنم ولی بارها گفته ام برای یک زندگی متوسط یک نفره، ماهی ۲۰۰۰ دلار معادل ۵ و نیم میلیون تومن باید هزینه کنید. حالا یکم استاندارد زندگیتون پایینتر باشه، ماهی ۱۵۰۰ دلار. میشه ماهی ۴ میلیون تومن. معدود مواردی رو دیده ام که یکی دوماهه سر کار رفته باشن (علی یک استثنا بود، کسی بود که فرانسه، انگلیسی و عربی رو مثل زبان مادریش صحبت می کنه، فنیش رو هم بهتره صحبتی نکنم چون خیلی از زمینه های تجربه اش رو من نمی دونم!). بنابراین توان مالی کم، یعنی استرس، یعنی اعصاب خوردی و نگرانی و یعنی زهرمار شدن همه چیز مهاجرت.
تخصص و تجربه کاری، بسیار مهمه. نداشته باشید به طور قطع و یقین بیکار خواهید موند. سر سوزنی شک نکنید، درسته خیلی آدمهای اینجا دانششون از شما کمتره ولی یادتون نره اونها اینجا بدنیا اومدن، تجربه زندگی اینجا رو دارن و کارفرما هم یقینا اونها رو به شما ترجیح میده. توی محیط کار خیلی وقتها شده که رفتارهای مدیر عامل روی مخم رفته، چون به خودش اجازه داده به صرف خارجی بودن من، در دانش و توانایی و تجربه و نحوه عملکرد حرفه ای من شک کنه (البته بعد از این ۵-۶ ماه درست شده ها! اون روز حتی در مورد یک مقاله که داشت می نوشت، من رو صدا کرده نظرم رو بپرسه! یک پروژه رو هم به طور کامل دارم خودم راهبری می کنم، حالا فکر نکنید پروژه شکافت هسته اتمه! ولی در همین حد که دیگه کسی کنار دستم نمیشینه و مانیتورم نمی کنه و دیگه حتی گزارش ازم نمی خوان و فقط خودم همه رو در جریان میذارم، یعنی کم کم اون جو شکسته شده). می خوام بگم در مقابل دانش آموخته های اینجا و بزرگ شده های اینجا، تنها برگ برنده شما تجربه کافی و قوی شماست. متاسفانه بسیاری از آدمها دچار توهم هستند، به میزان بسیار بسیار زیادی این رو در بانک ها و شرکت های پرداخت الکترونیکی که باهشون مراوده داشتم دیده بودم، سایر جاها هم یقینا همینطوری هستند. طرف تعطیل که چه عرض کنم، خود سه ماه تابستونه، بعد پای صحبتش که میشینی کلی ادعا داره و صداش هم بلنده من توی این مجموعه خیلی دارم تلاش می کنم و کسی هم قدر من رو نمی دونه و … اگر هم بذارنش کنار هیچ کس متوجه نبودنش هم نمیشه! این آدم بلند شه بیاد اینجا، سرنوشت تاریک و شومی در انتظارشه، این رو می تونم تضمین بدم.
استقامت و پافشاری هم خیلی مهمه. همه اونهایی که بالا گفتم رو دارید ولی باز اینجا گیر خواهید کرد. شک نکنید. مثل من تا میتونید غر بزنید و به زمین و زمان بد وبیراه بگید، اما مایوس نشید و پافشاری کنید تا بالاخره به نتیجه ای که می خواهید برسید. برای من ۳ ماه طول کشید. راه های مختلفی رو هم امتحان کنید، لزوما اونی که شما دلتون می خواد ممکنه در مرحله اول جور نشه. اگر همه اون موارد بالا رو دارید، یکم توقع رو باید پایین بیارید (خیلی نه ها، طوری نشه که احساس کنید به شعورتون داره توهین میشه). من از موقعیت مدیریتی کوتاه اومدم و رفتم سراغ برنامه نویسی و خب خود کارفرما فهمید که برای برنامه نویسی زیاد هستم، به من سمت مدیریت داد. ولی تا زمانی که برای مدیریت اقدام می کردم کسی تحویلم نمی گرفت. اگر دیدید به نتیجه نمیرسید باید استراتژی رو تغییر بدید و اینجا تعدد تخصص کمکتون می کنه. در بیش از یک زمینه تخصص پیدا کنید تا بتونید به راحتی بینشون سوییچ کنید.

از دیروز ظهر تا همین الان داره تورنتو بارون میاد مثل دم اسب! شکر خدا هوای گرم و شرجی هم خنک شده!